ژورنالیست ورزیده خانم نجیبه خلیل
ترتیب و تهیه: خ.م
خانم نجيبه در شهر کابل تولد شده . تحصیلات ابتدایی خويش را در مکتب نازوانا آغاز كردند و بعداً شامل لیسه زرغونه گرديدند . در آنجا در پهلوی پیشبرد درس و تعلیم به باسکتبال علاقمند شدند. با پیروزی های پیهم تیم لیسه زرغونه رادیو افغانستان از ايشان دعوت کرد تا برای مصاحبه آنجا بروند . پس از مصاحبه کارمندان بخش برنامه جوانان صدای شان را زیاد پسندیدند و تشویق شان کردند تا نطاق رادیو شوند. نجيبه جان پس از فراغت از لیسه زرغونه بلافاصله امتحان نطاقی را سپرى نمودند و از جمله ششصد درخواستی ، ايشان و دو تن دیگر انتخاب شد. در رادیو با شوهر شان آشنا شدند و بعدتر ها با هم ازدواج کردند . یک سال بعد بنا بر یک سلسله مجبوریت ها میهن عزیز خويش را ترک کردند و به آلمان رفتند. در آلمان مدت دوسال زندگى كردند . ثمرهء ازدواج نجيبه جان دو دختر دوگانگی ميباشد در المان تولد شد. دختران شان سه ماهه بودند که امریکا نقل مكان نمودند . در امریکا به تحصیلات خود ادامه دادند . ابتدا در رشته کمپیوتر تحصیل کردند و دیپلوم خود را بدست آوردند، بعداْ بنا بر علاقمندى به رادیو و تلویزیون در رشته ژورنالیزم به کسب تحصیل پرداختند و ماستری خود را اخذ کردند. سیزده سال است که در سرویس افغانستان صدای امریکا کار میکنند. اين بانوى گرامى دفاع از حقوق بشر به خصوص حقوق زن را در صدر اولویت های زندگی خويش قرار داده اند. انسانیت و انسان بودن و دستگیری از نیازمندان سرمشق زندگی شان ميباشد.
خانم نجيبه در پاسخ به سوْالم در مورد دفاع از حقوق بشر و بخصوص زنان چنين گفتند:
- منحیث مادر کوشیدم دو دختر تعلیم یافته و روشنفکر تربیت کنم و آنان را از حقوق انسانی شان آگهی دهم تا نه -تنها خودشان جایگاه خود را در جامعه برابر و مساوی با مردان دریابند بلکه بتوانند فعالانه از حقوق انسان های دیگر به خصوص زنان دفاع کنند.
در گردهم آیی ها از حقوق زن دفاع کرده ام ، در جا های که به مقام زن ارج گذاشته نشده صدا بلند کرده ام، به برادرانی که حقوق زن برایشان مطرح نبوده آگهی داده ام.
در کمک اقتصادی و تعلیمی به خانواده های بی سرپرست در افغانستان همواره کوشیده ام و رادیوآشنا عمده ترین راه برای شناسایی و دسترسی من به آنان بوده است.
در مورد تحولات در عرصهء مطبوعات كشور نظر شان خواستم ، چنين إظهار نظر نمودند:
- پس از سقوط طالبان یک پیشرفت چشمگیری در عرصۀ مطبوعات در افغانستان به چشم می خورد.
رسانه های دیداری (بصری)، شنیداری (سمعی) و نوشتاری بدون کدام محدودیت در نقاط مختلف افغانستان به فعالیت آغاز کرده و در کنار انتقاد شدید از حکومت و مخالفین، به برنامه های فرهنگی، اقتصادی و آگاهی دهی نیز پرداختند.
اما عدم توجه به مسلکی شدن خبرنگاران و تامین مصوونیت آنان، از جمله مشکلاتی بوده که جامعۀ خبرنگاران افغانستان به آن مواجه بوده و حکومت نیز در عملی سازی آن کوتاه آمده است.
از نجيبه جان در مورد برنامهء شان كه تحت عنوان ” نجيبه و نوشابه ” بود پرسيدم كه آيا آن برنامه تا هنوز روى امواج راديو پخش ميشود يا خير؟ در جواب گفتند:
- با ایجاد تغیرات در چگونگی نشرات و جدا سازی برنامه های پشتو و دری، برنامه نجیبه نوشابه هم به دو بخش پشتو دری تقسیم شد. من بخش دری آنرا بنام “جهان زن ” پیش می برم.
خواستم بدانم پيام ايشان منحيث يك ژورناليست مسلكى به ژورنالیستان اماتور چيست؟
- ژورنالیست نمی تواند آماتور باشد، بلکه خبرنگاران آماتور بوده می توانند. ژورنالیست به کسی گفته می شود که از فاکولتۀ ژورنالیزم فارغ شده باشد، اما هر فرد تحصیل کرده ای می تواند وظیفۀ خبرنگاری را انجام دهد.
برای آنعده خبرنگاران که به گونۀ آماتور به این پیشه رو آورده اند می خواهم بگویم که تلاش ورزند از اساسات ژورنالیزم خود را آگاه سازند تا گزارش های را که می نویسند یک جانبه نبوده و اصل بی طرفی و توازن در گزارش دهی را مراعات کرده باشند.
نظر نجيبه جان را در مورد رشد و فوايد شبكه هاى اجتماعى پرسيدم:
- بدون شک شبکه های اجتماعی نه تنها برای مطبوعات خبری بلکه برای علاقمندان و کاربران آن نیز بسیار مفید واقع شده است . اکنون در کوتاه ترین فرصت میتوان به اخبار سراسر جان و معلومات بسیار ارزنده دست یافت و از آن مستفید شد. اما در عین زمان شبکه های اجتماعی جنبه های منفی خود را هم دارد. شما به یکی از آنها اشاره کردید که همانا تهدید و توهین است. گرچه من تا حال تهدید نشده ام و میزان توهین هم آنقدر نادر بوده است که بیاد ندارم، اما بدون شک از تهدید و توهین های که به دیگران صورت گرفته آگاهی دارم.
یکی از مسایلی که مرا به عنوان یک زن افغان متاثر می سازد و اذیت می کند اینست که با کمال تاسف، فضای مجازی امروزی افغانستان مملو با تعصبات زبانی ، مذهبی و قومی است که نه تنها نسل امروز بلکه نسل های بعدی این کشور داغ دیده از جنگ را نیز تهدید می کند.
در اخير خواستم تا پيام شان را منحيث يك زن ، مادر و ژورناليست ورزيده به زنان بگويند؟
با درک اینکه زندگی پر از نشیب و فراز است، زنان به خصوص آنانی که در کنار مسولیت های خانوادگی، برای امرار حیات و داشتن یک زندگی نسبتاً ارام باید کار هم بکنند، پیامم این است که همیشه در زندگی مصمم باشند و عزم راسخ داشته باشند. همیشه به این اصل باورمند باشند که “خواستن توانستن است”. هیچگاه در زندگی مایوسیت را به خود راه ندهند. کاملاً منفی نگر نبوده بلکه مثبت نگری را پیشه کرده و تلاش ورزند روزنه های (ولو کوچک) زندگی را نادیده نگرفته و در راه رسیدن به روشنی کامل، از پا نیافتند. ما همه به گونه در زندگی خود روز های تلخ و ناگوار را تجربه می کنیم اما خوب است که همواره امیدوار یک فردای روشن بود. من به همت، شجاعت و توانمندی زنان افغان باور دارم، و مطمینم که در نهایت به حقوق و اهداف شان دسترسی حاصل خواهد کرد.
